ÇEVRE DANIŞMANLIK HİZMETLERİ

Geçici Faaliyet Belgesi: Çevre izin ve lisans sürecine tabi olan işletmelerin faaliyette bulunabilmeleri için Çevre İzni ve lisansı öncesi verilen belgedir.

Çevre İzin Belgesi: Alıcı ortamları korumak amacıyla ilgili mevzuat uyarınca işletmelere verilecek belgedir.

Çevre İzin ve Lisans Belgesi: Yönetmelik kapsamında verilecek çevre izin ve çevre lisanslarını kapsayan belgedir.

Çevre İzni: Çevre Kanunu uyarınca alınması gereken; hava emisyonu, çevresel gürültü, atıksu deşarjı ve derin deniz deşarjı konularından en az birini içeren izindir.

Çevre Lisansı: Tehlikeli Atık, Tehlikesiz Atık, Atık Yağ, Bitkisel Atık Yağ, Atık Pil ve Akümülatör, Ömrünü Tamamlamış Lastik, Ambalaj Atığı Geri Kazanımı, Atık Yakma ve Birlikte Yakma, İleri Termal İşlem Tesisleri (Piroliz, Gazlaştırma), Düzenli Depolama, Atık Ara Depolama, Tıbbi Atık Sterilizasyon, Ambalaj Atığı Toplama ve Ayırma, Gemi Geri Dönüşümü, Atıktan Türetilmiş Yakıt (ATY) Hazırlama, Tanker Temizleme, Hurda Metal/ ÖTA İşleme, ÖTA Geçici Depolama, Atık Elektrikli ve Elektronik Eşya İşleme, Atık Kabul, PCB Arındırma lisans konuları ile ilgili iş ve işlemlere ilişkin teknik yeterliliktir.

ATIK BEYANI: İşletmelerin tesislerinde üretim sonucu oluşturmuş olduğu atıkların Çevre Şehircilik ve İklim Bakanlığına bildirilmesi sürecidir.

KDS (KÜTLE-DENGE SİSTEMİ): Geri Kazanım ve Ön İşlem tesislerinin kabul ettiği, işlediği, bakiye olarak oluşturduğu atıklar ile atık işleme faaliyeti neticesinde oluşturduğu/ürettiği ürün/atık bilgisini içeren kütle-denge prosesinin oluşturulması ve çevrimiçi programı kullanarak raporların kontrolü ve onay işlemlerinin yapılması,

BEKRA: Çevre Bilgi Sistemi bünyesinde yer alan BEKRA Bildirim Sistemi, “Büyük Endüstriyel Kazaların Önlenmesi ve Etkilerinin Azaltılması Hakkında Yönetmelik” ekinde listelenen tehlikeli maddeleri bulunduran kuruluşların, bulundurdukları maddeler ile depolayabilecekleri en yüksek madde miktarlarını Bakanlık’a beyan ettikleri sistemdir. Yönetmelik gereği işletmeciler tarafından yapılması gerekli bu beyan, BEKRA Bildirimi olarak adlandırılır. Gerekli bildirimlerden sonra tesisler Tehlikesiz, Alt Seviye, Üst Seviye olarak 3 grupta sınıflandırılır. İşletmeler bu risk gruplarına göre belirlenmiş evrakları sisteme yükleyeceklerdir.

Tehlikesiz Grupta Olanlar,sadece Sevose Bildirimi yapmakla yükümlü olup herhangi bir belge hazırlamayacaktır. İşletmenin bulundurdukları tehlikeli maddelerin değişmesi durumunda belgeler revize edilmelidir.

Alt Seviye Kuruluş: BEKRA Bildirimi, Büyük Endüstriyel Kaza Önleme Politikası (BEKÖP), Güvenlik Yönetim Sistemi

Üst Seviye Kuruluş:BEKRA Bildirimi, Büyük Endüstriyel Kaza Önleme Politikası (BEKÖP), Güvenlik Yönetim Sistemi, Güvenlik Raporu, Dahili Acil Durum Planı, Tatbikat Sonuç Raporu, Kaza Bildirisi

ATIKSU: Alıcı ortamların su kalitesinin yükseltilmesi ,doğal kaynakların ve ülkenin yer altı yer üstü kaynaklarının korunması ve su kirliliğini önlemek için işletmeler üretimleri sonucu oluşturmuş oldukları atıksuların beyanını yapmak zorundadır.

GEKAP(GERİ KAZANIM KATILIM PAYI):Geri Kazanım Katılım Payına İlişkin Yönetmelik kapsamındaki ürünlerin piyasaya arzında ürün cinsine bağlı olarak 2872 sayılı Çevre Kanununun ekli (1) sayılı listesinde belirlenen tutardır ve işletmeler bildirimini yapmak zorundadır.

1- Çevreyle uyumlu bir şekilde atık yönetimini sağlamak üzere atık üreticisi veya atık sahibi tarafından Bakanlıkça belirlenen formata uygun şekilde atık yönetim planı hazırlanır.

2- Atık yönetim planları sunulduğu tarihten itibaren üç yılı kapsayacak şekilde hazırlanır. Bir önceki yılın verileri için il müdürlüğü tarafından beyan sistemi üzerinden gerekli değerlendirme yapılır.

3- Hazırlanan atık yönetim planları onay almak üzere tesisin bulunduğu ilin il müdürlüğüne sunulur.  

4- İl müdürlüğü atık yönetim planının değerlendirilmesi sırasında gerekli görmesi durumunda tesiste yerinde inceleme/denetim yapar.

 5- Yönetim planında tespit edilen eksiklikler il müdürlüğünün belirleyeceği süre içerisinde tamamlanır ve tekrar onaya sunulur. Eksiklik bulunmaması/giderilmesi halinde il müdürlüğü tarafından atık yönetim planı onaylanır. Onay yazısında planın sunulduğu tarih, onaylandığı tarih, hangi yılları kapsadığı ve planın yeniden sunulması gereken tarih belirtilir.

6- Onaylanan atık yönetim planlarının geçerlilik süresi il müdürlüğünce onaylandığı tarihten itibaren üç yıldır. Atık yönetim planları geçerlilik tarihinin bitmesine üç ay kala yenilenerek il müdürlüğü onayına sunulur.  

7- Geçerlilik süresi içinde atık yönetim planında değişiklik yapılmasını gerektirecek bir durumun oluşması halinde yenilenen atık yönetim planı bir ay içerisinde il müdürlüğü onayına sunulur.

 8- Proses kaynaklı atığı olmayan ve sadece yönetim binası ve idari faaliyetleri sonucu flüoresan lamba, kartuş, toner gibi atık oluşturan tesisler için atık yönetim planı hazırlanır; ancak, hazırlanan yönetim planı için il müdürlüğü onayı alınması zorunlu değildir.

 9- Tehlikeli ve tehlikesiz atıkların geçici depolama alanlarına ilişkin bilgiler atık yönetim planı içerisinde verilir. 

1-       Atıksuyun direk alıcı ortama deşarj olması durumunda alıcı ortamın özelliğine göre deşarj kriterinin belirlenmesi gerekmektedir:

a)    Herhangi bir özelliği olmayan yüzeysel iç su niteliğindeki akarsularda faaliyete göre SKKY’nin ilgili sektör tablosu/tabloları belirlenir.

b)   Göl ortamına ve/veya gölü besleyen yüzeysel sulara atıksu deşarjı mevcutsa ve göl kirlilik ve ötrofikasyon tehlikesi altındaysa; SKKY de ilgili sektör tablosu ile Kentsel Atıksu Arıtımı Yönetmeliği Tablo 2’de eşdeğer nüfuslarına göre belirtilen azot ve fosfor değerlerinin de sağlanması gerekmektedir.

c)   İçme suyu koruma alanlarında kalan yüzeysel sulara deşarjlarda; hangi koruma bandında kaldığına bakılarak o koruma bandında yer alan sınırlamalara uyulması, faaliyetin o bantta yapılabilirliği kabul edilebiliyorsa atıksuyun ilgili sektör tablosunu sağlamak koşuluyla havza dışına çıkarılması gerekmektedir.

d)  Arıtılmış atıksuyun sulamada kullanılmak istenmesi durumunda ise; Kentsel Atıksu Arıtımı Yönetmeliği Ek III’teki faaliyetler haricindeki faaliyetler için SKKY ilgili sektör tablosu ile Arıtma Tesisi Teknik Usuller Tebliğinde yer alan E7.1, E7.2 ve gerekli ise E7.7 tabloları da aranmalıdır.

e)    Kentsel Atıksu Arıtma Tesislerinin atıksu deşarjı başlıklı çevre izninde ise Kentsel Atıksu Arıtımı Yönetmeliği kriterleri uygulanmalıdır.

2-       Drenaj kanallarına arıtılmış dahi olsa atıksu deşarjı DSİ Genel Müdürlüğünün Genelgesi ile yasaklanmış durumdadır. Dolayısıyla drenaj kanalına deşarj eden işletmeler, atıksularını doğal alıcı ortama ulaştırmadan çevre izni almaları mümkün değildir.

Atıkların ithalatı, Çevrenin Korunması Yönünden Kontrol Altında Tutulan Atıkların İthalat Denetimi Tebliği Ek-1 Listesinde yer alan atıkların geri kazanımını yapmak üzere Bakanlıktan Geçici Faaliyet Belgesi veya Çevre İzin ve Lisans Belgesi almış olan geri kazanım tesisine sahip sanayiciler tarafından yapılır. 
Atık ithal etmek isteyen sanayicilerin, 2022/3 Sayılı ÜGD Tebliği ve 2021/25 Sayılı Atık İthalatı Uygulama Genelgesi kapsamında Bakanlığımızdan Atık İthalatçısı Kayıt Belgesi alması gerekmektedir. Gerekli belgelerin tamamlanmasının ardından Enterge Çevre Bilgi Sistemi üzerinden başvuru yapılır.

Atık ithal etmek isteyen sanayicilerin, 2022/3 Sayılı ÜGD Tebliği ve 2021/25 Sayılı Atık İthalatı Uygulama Genelgesi kapsamında Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığından Atık İthalatçısı Kayıt Belgesi alması gerekmektedir. Gerekli belgelerin tamamlanmasının ardından Enterge Çevre Bilgi Sistemi üzerinden başvuru yapılır.

SIFIR ATIK YÖNETİM SİSTEMİ

- Atık Oluşumun Önlenmesi/Azaltılması,

- Atıkların Kaynağında Ayırılması (Geri Dönüştürülebilir,Geri Dönüştürülemez Atıklar vb.),

- Biriken Atıkların Geçici Depolama Alanlarına Taşınması,

- Geçici Depolama Alanlarına Getirilen Atıkların Kayıt Altına Alınması, Beyanlarının Yapılması ve İlgili Atık Konteynırlarında Toplanması,

- İlgili Konteynırlarda Biriktirilen Atıklar Atık Taşıma Lisanslı  Firma ve Araçlarla MotatKDS (Atık Yönetim Uygulaması) Üzerinden Atık İşleme Tesislerine Gönderilmesi,

- Organik Nitelikli Atıklardan Kompost Elde Edilmesi yada Belediyelerin Kompost veya Biyo-Metanizasyon Tesislerine Gönderilmesi İle Sıfır Atık Yönetim Sistemi Oluşturulur. Sıfır Atık Yönetim Sistemini kurmakla yükümlü Sıfır Atık Yönetmeliği EK-1 listedeki yerler, sistem kurulduktan sonra Sıfır Atık Belgelerinden ilk önce Temel Seviye alınmak koşulu ile daha sonra Temel Seviyede Sıfır Atık Belgesine sahip yerlerden; Sıfır Atık Yönetmeliğinde belirtilen kriterlerdeki işletmeler on iki aylık süre sonunda gümüş, altın veya platin sıfır atık belgesi  (5 Yıl Süre Geçerli) almakla yükümlüdür.

Temel Seviyede Sıfır Atık Belgesi için kriterler Sıfır Atık Yönetmeliği EK -3’te yer alır. Gümüş, Altın ve Platin Sıfır Atık Belgeleri için puanlama kriterleri ise Sıfır Atık Yönetmeliği EK-4 doğrultusunda Bakanlıkça belirlenir. 

Yapılan başvurular İl Müdürlüğü tarafından Sıfır Atık Bilgi Sistemi üzerinden otuz takvim günü içerisinde değerlendirilir.

Atık Yönetimi Genel Esaslarına İlişkin Yönetmeliğin Ek-IV’ündeki atık listesinde yer alan tehlikeli atıklar ile özel işleme tabii atıkları (tıbbi atık, atık yağ, bitkisel atık yağ, ve atık akü) taşımak isteyen gerçek ve tüzel kişiler, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığından taşıma lisansı almak zorundadırlar. Atıkların taşınmasıyla ilgili usul ve esaslar 18/01/2013 tarih ve 28532 sayılı Atıkların Karayolunda Taşınmasına İlişkin Tebliğ ile belirlenmiştir. Tebliğ kapsamında taşıma araçları ve firmalarının lisanslandırılmasıyla ilgili iş ve işlemler MoTAT sistemi üzerinden İl Müdürlüğünce yapılmaktadır.

Atıkların Karayolunda Taşınmasına İlişkin Tebliğ kapsamında atık taşıma lisansları firma ve araçlar için ayrı ayrı düzenlenmektedir. Atıkların taşınmasıyla ilgili işlemler MoTAT sistemi kullanılarak yapılmaktadır. 

İŞYERİ AÇMA VE ÇALIŞMA RUHSATLARINA İLİŞKİN YÖNETMELİK

Bu Yönetmelik, sıhhî ve gayrisıhhî (birinci, ikinci, üçüncü sınıf) işyerleri ile umuma açık istirahat ve eğlence yerlerinin ruhsatlandırılması ve denetlenmesine dair iş ve işlemleri kapsar.

Sıhhî işyeri açmak isteyen gerçek ve tüzel kişiler, işyerlerini bu Yönetmeliğe uygun olarak tanzim ettikten sonra İŞYERİ AÇMA VE ÇALIŞMA RUHSATLARINA İLİŞKİN YÖNETMELİK Örnek 1’de yer alan başvuru ve beyan formuyla yetkili idareye müracaat eder. Başvurunun Yönetmelikte öngörülen kriterlere uygun olduğunun tespiti halinde başkaca bir işleme gerek kalmaksızın işyeri açma ve çalışma ruhsatı düzenlenerek ilgiliye aynı gün içinde verilir.İşyeri açma ve çalışma ruhsatı verilen işyerleri, yetkili idareler tarafından ruhsatın verildiği tarihten itibaren en geç bir ay içinde kontrol edilir. İşyerinin bu süre içinde kontrol edilmemesi halinde ruhsat kesinleşir.

Birinci sınıf gayrisıhhî müesseseleri inceleme kurulu (İl özel idarelerinde), beş kişiden az olmamak üzere valinin veya görevlendireceği yetkilinin başkanlığında çevre, sağlık, hukuk, imar ve tarım birimleri görevlileri, sanayi ve ticaret il müdürlüğü temsilcisi, ilgili meslek odalarının temsilcileri ile tesisin özelliğine göre gerektiğinde vali tarafından belirlenecek diğer kuruluş temsilcilerinden oluşur.

Yer seçimi ve tesis kurma izni

Birinci sınıf gayrisıhhî müesseseleri inceleme kurulu, ilgilinin başvurusundan itibaren en geç yedi gün içinde tesisin kurulacağı yeri mahallinde inceleyerek, İŞYERİ AÇMA VE ÇALIŞMA RUHSATLARINA İLİŞKİN YÖNETMELİK Örnek-3’teki yer seçimi raporu formunu düzenler ve görüşünü bildirir. Yer seçimi inceleme kurulunun raporu, ilgili birimin teklifi üzerine yetkili idarenin en üst amiri veya görevlendireceği yetkili tarafından üç gün içinde değerlendirilerek yer seçimi ve tesis kurma izni kararı verilir.Yer seçimi ve tesis kurma izni, tesisin imara uygun olması şartıyla verildiği tarihten itibaren beş yıl süreyle geçerlidir. Bu süre sonunda açılma izni alınmadığı takdirde, ilgilinin başvurusu üzerine yer seçimi ve tesis kurma izni iki yıl daha uzatılır.Çevresel Etki Değerlendirmesi raporu düzenlenmesi gereken tesisler için düzenlenen Çevresel Etki Değerlendirmesi olumlu belgesi ve raporu, yer seçimi ve tesis kurma izni yerine geçer.

Deneme izni

Projesine uygun olarak inşa edilmiş birinci sınıf gayrisıhhî müesseselere yetkili idarenin gerekli görmesi veya işyeri sahibinin müracaatı halinde, inceleme kurulunun önerisi üzerine yetkili idarenin en üst amiri veya görevlendireceği yetkili tarafından süresi bir yılı geçmemek üzere deneme izni verilebilir. Deneme izni, bu süreçte açılma ve çalışma ruhsatı yerine geçer. Deneme izni sonunda çalışmasında sakınca bulunmadığı anlaşılan birinci sınıf gayrisıhhî müesseselerin çalışabilmesi için müracaatı takip eden yedi gün içinde yetkili idarenin inceleme kurulu tarafından yerinde inceleme yapılır. Koşulları sağlayan birinci sınıf gayrisıhhî müesseselere yetkili idarenin en üst amiri veya görevlendireceği yetkili tarafından üç gün içerisinde işyeri açma ruhsatı düzenlenir. 

Gayrisıhhî müesseselerde işletmenin faaliyet alanının değişmesi durumunda yeniden ruhsat alınması zorunludur.Gayrisıhhî müesseselerin yeniden sınıflandırılması veya tesiste yapılan bir değişiklik neticesinde bir alt sınıfa geçen tesislerin yeniden ruhsat alması gerekmez. Ancak gayrisıhhî müesseselerin yeniden sınıflandırılmasında yapılan değişiklik neticesinde üst sınıfa geçmiş olan tesislerin bir yıl içinde yeni sınıfa göre açılma ruhsatı alması zorunludur.

İşletme çalışanlarına Çevre Yönetimi Hizmetleri kapsamında verilmesi gereken eğitimlerdir.

 İşletmelerin, 2872 sayılı Çevre Kanunu ve bu Kanuna dayanılarak yürürlüğe giren yönetmeliklere uygunluğunun, alınan tedbirlerin etkili olarak uygulanıp uygulanmadığının çevre görevlisi, çevre mühendisi, çevre yönetim birimi veya çevre danışmanlık firmaları aracılığı ile değerlendirilmesini ve rapor hâline getirilmesini ifade eder.

İşletmeye hizmet vermeye başladığını gösteren hizmet alımı sözleşmesi tarihinden itibaren 30 gün içinde ve sözleşme tarihini takip eden her 12 ay içinde ise en az bir adet olmak üzere işletmenin genel durumunu kapsayacak şekilde iç tetkik raporunu hazırlayarak işletme sahibine veya sorumlusuna sunmak gerekir.

Danışman, mevsimlik çalışan işletmelere, çevre yönetimi hizmeti verilmesi durumunda, işletmenin faaliyette bulunduğu süre içinde en az bir adet iç tetkik raporu hazırlamak ve işletme çalışanlarına ve sorumlularına çevresel konularda eğitim vermek.İç tetkik raporlarını, aylık faaliyet raporlarını ve eğitim ile ilgili dokümanları Bakanlıkça belirlenerek ilân edilen formatlara uygun olarak hazırlamak zorundadır.